Nhiều bậc phụ huynh quan niệm rằng trẻ còn quá nhỏ nên chưa thể nhận thức khi được cha mẹ đọc sách cho nghe. Tuy nhiên, các chuyên gia trên thế giới khuyên rằng, nên đọc cho trẻ nghe càng sớm càng tốt và việc này sẽ góp phần rất nhiều vào sự phát triển kỹ năng của trẻ.
Khi nào tôi nên bắt đầu đọc cho bé nghe?
Không bao giờ là quá sớm. Học viện nhi khoa Mỹ khuyên rằng bạn nên đọc cho con nghe hàng ngày từ khi trẻ được 6 tháng tuổi, đây là khoảng thời gian bé đã bắt đầu biết thích thú nhìn ngắm những cuốn sách cùng với bạn. Nhưng Jim Trelease, chuyên viên lâu năm về việc đọc sách và là tác giả của cuốn Read Aloud Handbook, nói rằng, bạn cũng có thể bắt đầu khi bé mới sinh. Không có vấn đề gì về độ tuổi của bé, thật vậy, khoảng thời gian đọc cho bé nghe sẽ cho bạn cơ hội tuyệt vời để gần gũi, âu yếm và tạo mối liên kết bền chặt với bé.
Vì sao việc đọc tốt cho trẻ?
Nghe đọc sách sẽ giúp bé xây dựng được vốn từ vựng, kích thích trí tưởng tượng và nâng cao khả năng giao tiếp cho bé. Những điều mà bạn đọc cho con nghe, sẽ tốt hơn cho sự tăng trưởng và phát triển kỹ năng của bé. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, kỹ năng ngôn ngữ và thậm chí là cả trí tuệ, có liên quan đến nhiều từ ngữ mà đứa trẻ được nghe mỗi ngày.
Trong một nghiên cứu, trẻ sơ sinh có cha mẹ thường nói chuyện với bé nhiều (trung bình từ 2.100 từ/một giờ) khi các bé 3 tuổi thì đạt chỉ số tiêu chuẩn trên bài kiểm tra cao hơn những đứa trẻ mà cha mẹ chúng không có nhiều điều kiện giao tiếp bằng lời.
Có thể giải thích về mối quan hệ hàng xóm láng giềng trong lúc đi dạo với bé hay gọi tên các bộ phận trên cơ thể của bé khi bạn tắm cho bé… cũng là cách hay để trò chuyện với trẻ. Đọc sách cũng là một cách tương tác bằng ngôn ngữ thú vị với trẻ.
Nên đọc gì có bé sơ sinh nghe?
Đối với vài tháng đầu, em bé của bạn sẽ chọn lọc trên nhịp điệu ngôn ngữ, chứ không phải nội dung. Vì thế, khi đọc cho bé nghe, bạn có thể đọc bất cứ thứ gì – sách trẻ em, tạp chí, hoặc thậm chí là cuốn tiểu thuyết mà bạn đang đọc dở…
Em bé của bạn có thể thích thú trước những tranh ảnh có màu sắc sặc sỡ, tươi sáng, vì thế bạn nên tích trữ thêm những loại sách nhiều hình ảnh này.
Khi bé đã qua tuổi sơ sinh, những loại sách nào sẽ tốt nhất cho bé?
Hãy để cho bé được tự thể hiện. Những cuốn sách với hình vẽ và màu sắc đẹp mắt với những từ ngữ dễ nhớ, hấp dẫn chắc chắc sẽ làm bé hài lòng. Với những đứa trẻ hiếu động, sách có bìa cứng hay loại được in bằng loại giấy dày dặn sẽ ít mòn cũ và bị bé xé rách. Một vài đứa trẻ thích sách có hình ảnh, trong khi những đứa khác thích sách gấp mô hình, hành động và các hình ảnh nhân vật được gấp ẩn bên dưới. (Đừng chọn bất cứ quyển nào quá mỏng manh, dễ rách). Sau khi bạn đã biết được một sở thích về sách của bé, hãy thử với một loại sách khác. Con của bạn chắc chắn sẽ thưởng thức những thứ hoàn toàn khác với mỗi lần khác nhau.
Con của bạn cũng có thể thích giọng đọc ê a trầm bổng và vui tươi có vần điệu như những vần thơ chẳng hạn. Chúng dễ dàng để nhớ, vì thế bạn có thể ngâm nga chúng trong sinh hoạt hàng ngày với bé.
Các đoạn video và sách trên băng thì như thế nào?
Những đứa bé cần phải cảm nhận một mối liên hệ về tình cảm với những từ đang được nghe nói hoặc chúng đơn giản là lọc từ ngôn ngữ, vì vậy không nên hướng tới các loại băng đọc sách hay tivi.”Cũng như đối với các hoạt động của bố mẹ với các bé, điều quan trọng là sự quan tâm”, Betty Hart, vị giáo sư về phát triển nhân cách tại trường đại học Kansas ở Lawrence, nói.
Đối với video, hầu hết các chuyên gia nói rằng, tốt nhất là nên dành cho trẻ em trên 3 tuổi. “Đặt trẻ ở trước màn hình là bỏ bê, xa cách trẻ”, Eveline Carsman, biên tập của tờ Children’s Review, phát biểu. Theo quan điểm của cô, các đoạn phim dành cho trẻ em không thể bù lại việc bé bị bỏ rơi một mình để xem chúng.
Có nên cố gắng dạy cho bé âm thanh và mặt chữ ngay từ đầu?
Khi bạn đọc cho trẻ nghe sớm, bé sẽ tập trung vào những cái vui trước, chứ không phải để dạy chữ. Việc dạy chữ nghĩa, âm thanh, và các âm tiết có thể thú vị vị với bé ở khoảng thời gian sau. Nếu bạn đọc cho bé nghe đủ, cuối cùng – khi bé đã sẵn sàng – bé sẽ có sự kết nối giữa các âm thanh của từ và các chữ trên các trang giấy. Trong thời gian này, hãy để bé thích thú nghe những âm thanh mà bạn đọc ra hơn là ý nghĩa của bài đọc.
